آیه 55 سوره انعام

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ

مشاهده آیه در سوره


<<54 آیه 55 سوره انعام 56>>
سوره : سوره انعام (6)
جزء : 7
نزول : مکه

ترجمه های فارسی

و همچنین ما آیات را مفصل بیان کنیم (تا حق روشن شود) و تا راه گنهکاران معین و آشکار شود.

و این گونه آیات را بیان می کنیم تا [حق روشن شود و] راه و رسم گناهکاران آشکار گردد.

و اين گونه، آيات [خود] را به روشنى بيان مى‌كنيم تا راه و رسم گناهكاران روشن شود.

و اين چنين آيات را به تفصيل بيان مى‌كنيم، تا راه و رسم مجرمان آشكار گردد.

و این چنین آیات را برمیشمریم، (تا حقیقت بر شما روشن شود،) و راه گناهکاران آشکار گردد.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Thus do We elaborate the signs, so that the way of the guilty may be exposed.

And thus do We make distinct the communications and so that the way of the guilty may become clear.

Thus do We expound the revelations that the way of the unrighteous may be manifest.

Thus do We explain the signs in detail: that the way of the sinners may be shown up.

معانی کلمات آیه

تستبين: بيان، تبيان و استبانت: آشكار شدن. «لتستبين» تا آشكار شود.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ إِذا جاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلى‌ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءاً بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ «54»

و هرگاه كسانى كه به آيات ما ايمان دارند نزد تو آيند، پس بگو: سلام بر شما! پروردگارتان بر خودش رحمت را مقرّر كرده است كه هر كس از شما از روى نادانى كار بدى انجام دهد و پس از آن توبه كند و خود را اصلاح نمايد، پس قطعاً خداوند، آمرزنده و مهربان است.

وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ «55»

و ما بدين گونه آيات را (براى مردم) به روشنى بيان مى‌كنيم، (تا حقّ آشكار) و راه و رسم گناهكاران روشن شود.

نکته ها

در شأن نزول آيه آمده است، جمعى گنهكار، خدمت پيامبر آمده و گفتند: ما خلاف‌هاى زيادى كرده‌ايم. حضرت ساكت شد. اين آيه نازل شد.

در اين سوره، خداوند دوبار جمله‌ى: «كَتَبَ عَلى‌ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ» گفته است، يكى براى دلگرم كردن مؤمنان در همين دنيا (همين آيه)، يكى هم در آيه‌ى 12 كه براى معاد است. «كَتَبَ عَلى‌ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ»

جهالت، قبلا بيان شد كه در حديثى امام صادق فرمود: مراد از «جهالة» جهل به زشتى باطن گناه است كه شامل همه گناهكاران مى‌شود.

پیام ها

1- ايمان زائر پيامبر خدا، از شرايط دريافت لطف الهى است. وَ إِذا جاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا فَقُلْ‌ ...

جلد 2 - صفحه 470

2- زيارت پيامبر، راه دريافت لطف خداست. جاءَكَ‌ ... فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ‌

3- رابطه‌ى رهبر و مردم، بر پايه‌ى انس و محبّت است. إِذا جاءَكَ‌ ... فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ‌

4- بهترين عبارت تحيّت، «سلام عليكم» است. «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ»

5- تحقير شدن مؤمنان را جبران كنيد. (در آيه‌ى 53 متكبّران با لحن تحقيرآميزى مى‌گفتند: أَ هؤُلاءِ ... ولى در آيه‌ى 54 خداوند آن تحقير را جبران مى‌كند و به پيامبرش دستور سلام كردن به مؤمنان را صادر مى‌كند.) «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ»

6- «سلام»، شعار اسلام است. بزرگ نيز به كوچك، سلام مى‌كند. «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ»

7- مربّى ومبلّغ، بايد با برخوردى محبّت‌آميز با مردم، به آنان شخصيّت دهد. «سَلامٌ عَلَيْكُمْ»

8- اگر گناه از روى لجاجت و استكبار نباشد، توبه قابل پذيرش است. «مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءاً بِجَهالَةٍ»

9- خداوند، رحمت را بر خويش واجب كرده؛ ولى شرط دريافت آن، عذرخواهى و توبه است. كَتَبَ‌ ... ثُمَّ تابَ‌

10- توبه، تنها يك لفظ نيست، تصميم و اصلاح هم مى‌خواهد. «تابَ‌ وَ أَصْلَحَ»

11- توبه‏ى مؤمن حتماً پذيرفته مى‏شود، «عَمِلَ مِنْكُمْ»

12- عفو الهى همراه با رحمت است. «غَفُورٌ رَحِيمٌ» (گناهكار نبايد مأيوس شود)

13- روشنگرى نسبت به سيماى مجرمان و راه خطاكاران و اهل توطئه، از اهداف مكتب است. «لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)


وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ (55)

وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ‌: و همچنان كه تبيين مى‌كنم در اين سوره دلايل توحيد و نبوت را، همچنين تفصيل مى‌دهم آيات قرآن را در وصف مطيعان و عاصيان تا حق ظاهر شده حجت بر عصاة لازم گردد و اهل ايمان انقياد به آن نمايند وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ‌: و به جهت آنكه روشن گردد راه گناهكاران. يعنى حق از باطل ممتاز شود.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ (55)

ترجمه‌

و همچنين تفصيل ميدهيم آيتها را و تا روشن شود راه گناهكاران.

تفسير

تفصيل ادلّه و اقامه حجج براى وضوح حق و بيان راه باطل است و همچنين بيان اوصاف مطيعان و عاصيان براى ظهور مقام آنها و بيان راه چاره اينها است كه توبه است و جمله و لتستبين عطف است بر ليظهر الحقّ مقدر كه كلام دلالت بر آن دارد و لفظ سبيل تذكير و تأنيث در آن جائز است و گفته‌اند مراد بيان افتراق راه باطل از راه حق است و اللّه اعلم ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ كَذلِك‌َ نُفَصِّل‌ُ الآيات‌ِ وَ لِتَستَبِين‌َ سَبِيل‌ُ المُجرِمِين‌َ (55)

و همين‌ نحوه‌ ‌براي‌ ‌شما‌ تفصيل‌ ميدهيم‌ آيات‌ ‌را‌ و هراينه‌ ظاهر ميشود ‌براي‌ ‌شما‌ طريقه‌ گنهكاران‌.

جلد 7 - صفحه 86

و كذلك‌ مشبه‌ و مشبه‌ ‌به‌ ‌يعني‌ همين‌ نحوي‌ ‌که‌ ‌در‌ سابقين‌ ‌از‌ نيكان‌ و بدان‌ بيان‌ كرديم‌ ‌از‌ ‌براي‌ لاحقين‌ ‌هم‌ بيان‌ ميكنيم‌ آيات‌ و نشانه‌هايي‌ نُفَصِّل‌ُ الآيات‌ِ چه‌ آيات‌ تكوينه‌ ‌که‌ عبارت‌ ‌باشد‌ ‌از‌ رفتار ‌با‌ اهل‌ ايمان‌ و تقوي‌ و ‌با‌ كفار و فساق‌ و چه‌ تشريعيه‌ ‌که‌ مطيع‌ و عاصي‌ ‌از‌ ‌هم‌ تميز داده‌ شوند و مؤمن‌ و كافر ‌از‌ ‌هم‌ جدا گردند و چه‌ معجزات‌ باهرات‌ ‌تا‌ حجت‌ ‌بر‌ همه‌ تمام‌ گردد وَ لِتَستَبِين‌َ دو نحوه‌ قرائت‌ ‌شده‌ بتاء و بياء و معتبر همان‌ سياهي‌ قرآن‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌با‌ تاء منقوط ‌است‌ و لام‌ ‌در‌ لتستبين‌ لام‌ غايت‌ ‌است‌ و استبانه‌ ظاهر و واضح‌ شدنست‌ سَبِيل‌ُ المُجرِمِين‌َ ممكن‌ ‌است‌ مراد رفتار مجرمين‌ ‌باشد‌ ‌که‌ ‌در‌ راه‌ معصيت‌ و نافرماني‌ و ظلم‌ و اذيت‌ بانبياء و مؤمنين‌ و كفر و طغيان‌ سير ميكنند و روزبروز ‌بر‌ فسق‌ و فجور ‌خود‌ ميافزايند و ممكن‌ ‌است‌ مراد رفتار الهيست‌ نسبت‌ بآنها ‌از‌ حيث‌ نزول‌ بلاء ‌ يا ‌ ازدياد نعم‌ ‌که‌ معني‌ استدراج‌ ‌باشد‌ و بعيد نيست‌ ‌که‌ شامل‌ ‌هر‌ دو شود ‌براي‌ تنبّه‌ مؤمنين‌.

تنبيه‌‌-‌ مسئله‌ توبه‌ ‌را‌ ‌از‌ معني‌ توبه‌ و شرائط ‌آن‌ و لزوم‌ ‌آن‌ و وجوب‌ قبول‌ توبه‌ و فضيلت‌ ‌آن‌ و زمان‌ توبه‌ ‌در‌ مجلد اول‌ ‌اينکه‌ كتاب‌ صفحه‌ 180 ذكر ‌شده‌.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 55)

در این آیه برای تأکید مطلب می فرماید: «ما آیات و نشانه ها و دستورات خود را این چنین روشن و مشخص می کنیم، تا هم راه حقجویان و مطیعان آشکار گردد و هم راه گنهکاران لجوج و دشمنان حق» (وَ کذلِکَ نُفَصِّلُ الآیاتِ وَ لِتَستَبِینَ سَبِیلُ المُجرِمِینَ).

منظور از «مجرم» همان گناهکاران لجوج و سرسختی است که با هیچ وسیله تسلیم حق نمی شوند.

یعنی بعد از این دعوت عمومی و همگانی به سوی حق، حتی دعوت از گناهکارانی که از کار خود پشیمانند، راه و رسم مجرمان لجوج و غیر قابل انعطاف کاملا شناخته خواهد شد.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع