آیه 47 سوره بقره

از دانشنامه‌ی اسلامی
(تغییرمسیر از آیه ۴۷ بقره)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ

مشاهده آیه در سوره


<<46 آیه 47 سوره بقره 48>>
سوره : سوره بقره (2)
جزء : 1
نزول : مدینه

ترجمه های فارسی

ای بنی اسرائیل، یاد کنید از نعمتهایی که به شما عطا کردم و (به نعمت کتاب و رسول) شما را بر عالمیان برتری دادم.

ای بنی اسرائیل! نعمت های مرا که به شما عطا کردم و اینکه شما را بر جهانیانِ [زمانِ خودتان] برتری دادم، یاد کنید،

اى فرزندان اسرائيل، از نعمتهايم كه بر شما ارزانى داشتم، و [از] اينكه من شما را بر جهانيان برترى دادم، ياد كنيد.

اى بنى اسرائيل، نعمتى را كه بر شما ارزانى داشتم و شما را بر جهانيان برترى دادم به ياد بياوريد.

ای بنی اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به خاطر بیاورید؛ و (نیز به یاد آورید که) من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

O Children of Israel, remember My blessing which I bestowed upon you, and that I gave you an advantage over all the nations.

O children of Israel! call to mind My favor which I bestowed on you and that I made you excel the nations.

O Children of Israel! Remember My favour wherewith I favoured you and how I preferred you to (all) creatures.

Children of Israel! call to mind the (special) favour which I bestowed upon you, and that I preferred you to all other (for My Message).

معانی کلمات آیه

فضلتكم: فضل در اصل به معنى زيادت است، در قرآن مجيد به معنى برترى و احسان و عطيه آمده كه همه از مصاديق زيادت هستند (قاموس قرآن). «فضلتكم» به شما برترى داديم.

العالمين: مراد از عالمين در اين آيه مردمان مى باشد. رجوع شود به سوره حمد/ 2.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«47» يا بَنِي إِسْرائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَ أَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ‌

اى بنى‌اسرائيل! نعمتى را كه به شما ارزانى داشتم، بياد آوريد و اين كه من شما را بر جهانيان برترى بخشيدم.

.....

جلد 1 - صفحه 110

نکته ها

اين آيه، از فرزندان و نسل حضرت يعقوب مى‌خواهد كه براى معرفت بيشتر خداوند و زنده شدن روح شكرگزارى و دلگرم شدن به نعمت‌هاى الهى، از آن موهبت‌ها و نعمت‌ها ياد كنند. البتّه برترى و فضيلت بنى‌اسرائيل، نسبت به مردم زمان خودشان بود. زيرا قرآن درباره مسلمانان مى‌فرمايد: «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ» «1» شما بهترين امّت‌ها هستيد.

همچنين ممكن است مراد از برترى، پيروزى حضرت موسى و قوم بنى‌اسرائيل بر فرعونيان باشد، نه برترى اخلاقى و اعتقادى. «2» زيرا قرآن بارها از بهانه‌جويى‌هاى بى‌مورد و بى‌اعتقادى آنها انتقاد مى‌كند.

پیام ها

1- نعمت و فضيلت بدست خداوند است. «نعمتى، انعمت، فضلت»

2- نجات از سلطه‌ى طاغوت، از بزرگ‌ترين نعمت‌هاى الهى است. «نِعْمَتِيَ، فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



يا بَنِي إِسْرائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَ أَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ (47)

بعد از آن به جهت تأكيد، امر به يادآورى نعمتهاى خود فرمايد كه:

يا بَنِي إِسْرائِيلَ‌: اى فرزندان يعقوب، اسرائيل! اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ‌: ياد بياوريد نعمتهاى مرا كه انعام فرمودم بر شما، وَ أَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ‌: و به درستى كه من فضيلت دادم شما را بر عالميان. مراد آنست كه فضيلت دادم اجداد شما را بر عالميان به توفيق علم و ايمان و عمل صالح و آنها را انبياء و ملوك عادل گردانيدم. و اين تفضيل اختصاص دارد به عالميان زمان خودشان، نه مطلقا؛ زيرا به اجماع امت، پيغمبر ما حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم افضل از تمام انبياء، و امّت آن حضرت هم افضل و اشرف از تمام امم مى‌باشند. به دليل‌

«1» اصول كافى، كتاب الايمان و الكفر، جلد 2 صفحه 51 حديث دوّم.

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 139

آيه شريفه: كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ‌ (الخ) «1». يا مراد تفضيل ايشان است به نزول منّ و سلوى و نجات آن از غرق، و هلاك فرعون و فرعونيان.

تبصره: آيه شريفه تكرار نيست، بلكه در آيه سابقه امر به تذكر نعمت به طريق اجمال و در اين آيه به طور تفصيل است. يا آنكه در اول تذكّر نعمت است برايشان، و در ثانى تذكّر نعمت بر پدران آنها باشد. يا تكرار تذكّر نعمت براى تأكيد، و تذكّر تفضيلى كه آن اجلّ نعم است خصوصا، و ربط به وعيد شديد، جهت تهديد و ترساندن آن كسى است كه غافل شود و به حقوق آن اخلال نمايد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


يا بَنِي إِسْرائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَ أَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ (47)

ترجمه‌

اى بنى اسرائيل ياد كنيد نعمت مرا كه انعام نمودم بر شما و همانا من برترى دادم شما را بر جهانيان..

تفسير

مراد از بنى اسرائيل در چند آيه قبل كه خطاب بآنها شده بود گذشت و در ذيل آيه و لا تلبسوا الحق بالباطل وجه اعميّت خطابات قرآنيه از كسانيكه بر حسب ظاهر مخاطبند بيان شد و مراد از نعمت مبعوث نمودن خداوند است موسى و هرون على نبيّنا و اله و عليهما السلام را بر پيشينيان آن‌ها براى هدايت و دعوت ايشانرا به نبوت محمد (ص) و ولايت على (ع) و امامت عترت طاهره او و اخذ عهد از آنها كه اگر وفا كنند مخلد در بهشت باشند و فضيلت آنها در دين بقبول ولايت محمد (ص) و آل او است و در دنيا بسايه گستردن ابر است بر آنها و فرستادن منّ كه ترنجبين است و سلوى كه نام مرغى است از آسمان براى ايشان و سيراب نمودن آنانست از سنك بآب خوشگوار و شكافتن دريا و نجات آنها و غرق دشمنانشان و ساير كرامات مخصوصه بايشان و كسانيكه بر آنها تفضيل يافته‌اند جهانيان زمان خودشانند آنانكه مخالف بودند با ايشان در دين و مسلك و اينكه خداوند خطاب فرموده است حاضرين را بآنچه عطا فرموده است به پيشينيان آنها يا بآنچه بجا آوردند از خير و شر براى آنستكه قرآن بلغت عرب نازل شده و آنها اين قبيل خطابات مينمايند مثلا ميگويند بشخص تميمى كه قتل و غارت نموده‌اند كسان او شهرى را كشتيد و غارت نموديد با آنكه اين شخص در ميان آنها نبوده علاوه بر آنكه اخلاف راضى بودند بفعل اسلافشان و سلوكى كه با آنها شده است و اين بيانرا در تفسير امام (ع) از حضرت سجاد (ع) نقل نموده است و بنظر حقير اين امر اختصاص بلغت عرب ندارد در ساير لغات هم متعارف است و تعميم خطابات قرآنيه علاوه بر ادله اشتراك در تكليف از اغلب آيات ظاهر است و اختصاص بحاضران در زمان خطاب ندارد.

جلد 1 صفحه 77

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


يا بَنِي‌ إِسرائِيل‌َ اذكُرُوا نِعمَتِي‌َ الَّتِي‌ أَنعَمت‌ُ عَلَيكُم‌ وَ أَنِّي‌ فَضَّلتُكُم‌ عَلَي‌ العالَمِين‌َ (47)

(اي‌ فرزندان‌ يعقوب‌ ياد كنيد نعمت‌ مرا ‌که‌ بشما عطا فرمودم‌ و اينكه‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌بر‌ جهانيان‌ برتري‌ دادم‌).

‌در‌ وجه‌ تكرار جمله‌ يا بَنِي‌ إِسرائِيل‌َ اذكُرُوا نِعمَتِي‌َ الَّتِي‌ أَنعَمت‌ُ عَلَيكُم‌ چند وجه‌ گفته‌اند.

بعضي‌ گفتند ‌براي‌ تاكيد ‌است‌ چنانچه‌ گفته‌ ميشود «اذهب‌ اذهب‌» «العجل‌ العجل‌» و ‌در‌ سوره‌ الرحمن‌ ‌آيه‌ فَبِأَي‌ِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبان‌ِ بمنظور تذكر نعمت‌ بسيار مكرر ‌شده‌، و بعضي‌ گفتند خطاب‌ اول‌ راجع‌ بموجودين‌ زمان‌ خطاب‌ ‌است‌ ‌از‌ نظر وظيفه‌ ‌خود‌ ‌آنها‌ و خطاب‌ دوم‌ ‌اگر‌ چه‌ بهمان‌ موجودين‌ زمان‌ خطاب‌ ‌است‌ ولي‌ ‌از‌ جهت‌ اسلاف‌ ‌آنها‌.

و ممكن‌ ‌است‌ گفته‌ شود آيات‌ مكرره‌ ‌در‌ قرآن‌ بسيار ‌است‌ بخصوص‌ ‌در‌ قصص‌ انبياء سلف‌ و امّتهاي‌ گذشته‌ و ‌هر‌ يك‌ بموقع‌ نزول‌ ‌خود‌ داراي‌ حكمت‌ و فائده‌ بوده‌ ‌است‌ و ‌اينکه‌ دو ‌آيه‌ نيز ممكن‌ ‌است‌ ‌در‌ دو موقع‌ نازل‌ ‌شده‌ ‌باشد‌ بنا ‌بر‌ ‌اينکه‌ اشكالي‌ ‌در‌ تكرار ‌آن‌ نيست‌.

وَ أَنِّي‌ فَضَّلتُكُم‌ عَلَي‌ العالَمِين‌َ ‌در‌ وجه‌ فضيلت‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌بر‌ عالمين‌

1‌-‌ سوره‌ جاثيه‌ ‌آيه‌ 31

جلد 2 - صفحه 23

‌با‌ اينكه‌ مسلّم‌ ‌است‌ ‌که‌ پيغمبر اسلام‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ افضل‌ انبياء و اوصياء ‌او‌ افضل‌ اوصياء و كتاب‌ و دين‌ ‌او‌ افضل‌ كتب‌ و اديان‌ و امت‌ ‌او‌ افضل‌ امت‌ها ميباشند، چند وجه‌ گفته‌اند:

بعضي‌ گفتند مراد عالمين‌ زمان‌ خودشان‌ ميباشد نه‌ همه‌ زمانها، و بعضي‌ گفتند مراد ‌از‌ عالمين‌ جمع‌ كثيري‌ ‌از‌ مردمند نه‌ همه‌ ‌آنها‌، و بعضي‌ گفتند اطلاق‌ افضليت‌ ‌با‌ يك‌ فضيلت‌ ‌هم‌ سازش‌ دارد و بني‌ اسرائيل‌ ‌در‌ يك‌ ‌ يا ‌ چند فضيلت‌ افضل‌ ‌از‌ ديگران‌ بوده‌اند ‌اگر‌ چه‌ ‌در‌ بسياري‌ ‌از‌ فضائل‌ ديگران‌ ‌از‌ ‌آنها‌ افضل‌ بوده‌اند.

و تحقيق‌ اينست‌ ‌که‌ افضليت‌ بمعني‌ دارا بودن‌ فضائل‌ اخلاقي‌ و اعتقادي‌ و عبادي‌ و جاه‌ و منزلت‌ و قرب‌ بمقام‌ ربوبي‌ و نحو اينها مراد نيست‌ بلكه‌ مراد اتمام‌ حجت‌ بادلّه‌ واضحه‌ و براهين‌ متقنه‌ و معجزات‌ باهره‌ و نعم‌ دنيويه‌ ‌از‌ مال‌ و ثروت‌ و رياست‌ و سلطنت‌ و امثال‌ اينهاست‌.

و واضح‌ ‌است‌ ‌که‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌را‌ ‌پس‌ ‌از‌ آنكه‌ خداوند ببركت‌ حضرت‌ موسي‌ «ع‌» ‌از‌ اسارت‌ و شكنجه‌ فرعونيان‌ نجات‌ بخشيد و انواع‌ معجزات‌ ‌را‌ ‌از‌ قبيل‌ «عصي‌ و يد بيضاء و شكاف‌ دريا و نجات‌ ‌آنها‌ و غرق‌ شدن‌ فرعونيان‌ و انفجار آب‌ ‌از‌ سنگ‌ و نزول‌ ‌من‌ و سلوي‌ و ‌غير‌ اينها»، ‌براي‌ هلاكت‌ فرعونيان‌ و هدايت‌ بني‌ اسرائيل‌ بدست‌ حضرت‌ موسي‌ اجراء فرمود و آنان‌ ‌را‌ برياست‌ و ثروت‌ و سلطنت‌ رسانيد اينان‌ ‌با‌ وجود اينهمه‌ اسباب‌ و وسائل‌ هدايت‌ و متنعّم‌ بودن‌ بانواع‌ نعمت‌، باز طريق‌ كفر و معصيت‌ و مخالفت‌ ‌با‌ اوامر ولي‌نعمت‌ و فرو رفتن‌ ‌در‌ قذارت‌ ماديت‌ ‌را‌ پيش‌ گرفتند، ‌از‌ ‌اينکه‌ جهت‌ خداوند خطاب‌ بآنها ميفرمايد: «‌من‌ ‌که‌ اينهمه‌ مواهب‌ ‌را‌ بشما عنايت‌ كردم‌ و ‌از‌ اينجهت‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌بر‌ جهانيان‌ ترجيح‌ دادم‌ ‌از‌ مخالفت‌ ‌من‌ و ‌از‌ روزي‌ ‌که‌ فداء و وساطت‌ و قبول‌ نمودن‌ كسي‌ ‌را‌ بجاي‌ ديگري‌ ‌در‌ ‌آن‌ نيست‌ بترسيد» و اللّه‌ العالم‌.

24

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 47)- خیالهای باطل یهود. در این آیه بار دیگر خداوند روی سخن را به بنی اسرائیل کرده و نعمتهای خدا را به آنها یادآور می‌شود و می‌گوید: «ای بنی اسرائیل نعمتهایی را که به شما دادم به خاطر بیاورید» (یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ).

این نعمتها دامنه گسترده‌ای دارد، از نعمت هدایت و ایمان گرفته تا رهایی از چنگال فرعونیان و بازیافتن عظمت و استقلال همه را شامل می‌شود.

سپس از میان این نعمتها به نعمت فضیلت و برتری یافتن بر مردم زمان خود که ترکیبی از نعمتهای مختلف است اشاره کرده، می‌گوید: «من شما را بر جهانیان برتری بخشیدم» (وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَی الْعالَمِینَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع